Zmiany w warunkach pracy marynarzy na statkach krajów UE

Komisja Europejska chce wpisać do prawa unijnego porozumienie mające na celu poprawę warunków pracy marynarzy pływających na statkach pod banderami Unii Europejskiej. Projekt muszą zaakceptować partnerzy społeczni z sektora transportu morskiego.

Zmiany w prawie unijnym zaproponowała komisarz ds. zatrudnienia, Marianne Thyssen. Propozycja nowelizacji ma na celu poprawę ochrony prawnej marynarzy i ich rodzin na wypadek porzucenia w obcych portach, śmierci, kalectwa wypadków przy pracy oraz w przypadku chorób zawodowych. Transport morski wciąż przyczynia się do rozwoju gospodarki Unii Europejskiej. Zmiany mają wzmocnić ochronę marynarzy, a jednocześnie przyciągnąć do żeglugi młodych Europejczyków.

Zasady wypłaty odszkodowań dla marynarzy

Według obecnie obowiązujących przepisów istnieje wiele utrudnień, związanych z wypłatą odszkodowań i innych zadośćuczynień prawnych, należnych pracownikom żeglugi. Przyczyną takiego stanu rzeczy są różnice prawne występujące między krajami, z których pochodzą właściciel, armator oraz załoga statku. Komisja Europejska chce usprawnić cały system i ujednolicić przepisy dotyczące transportu morskiego.

Zmiany w prawie unijnym będą polegały na zwiększeniu ochrony prawnej dotyczącej członków załogi porzuconej w porcie w sytuacji, gdy właściciel statku zalega z wypłatą przez okres ponad dwóch miesięcy, a także, gdy zwierzchnik nie zapewnia zatrudnionym środków koniecznych do utrzymania statku i wykonywania obowiązków morskich. Nowe przepisy wpłynęłyby korzystnie na pracę marynarzy, kapitanów oraz władz portowych we wszystkich krajach UE, ograniczając liczbę porzuceń.

Transport morski w UE

W 2010 roku na statkach pływających pod banderami Unii Europejskiej pływało około 230 tys. marynarzy. Według Komisji Europejskiej transport morski ma zasadnicze znaczenie dla gospodarki europejskiej. Drogą morską odbywa się aż 80% światowego handlu. Co roku ponad 400 mln pasażerów korzysta z europejskich portów, a transport morski ma bezpośredni wpływ na życie obywateli całej Europy.

W 2006 roku Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) przyjęła Konwencję o pracy na morzu (Maritime Labour Convention - MLC). Celem tego porozumienia była poprawa warunków pracy. To porozumienie gwarantuje prawa i środki ochrony dla wszystkich marynarzy. Przepisy te zostały ratyfikowane przez 81 państw, w tym kraje należące do UE z wyjątkiem Austrii, Słowacji i Czech.

Zatwierdzone przepisy zostały włączone do unijnej dyrektywy z 2009 roku. Traktat dotyczy problemów marynarzy i ich rodzin w przypadku śmierci lub obrażeń ciała osób pracujących daleko od domu. Załogi pływające na statkach nadal są narażone na potencjalne zaniechania w zagranicznych portach w przypadku porzucenia. Według danych MOP, od 2004 roku porzucono 192 statki handlowe, w tym 21 pływających pod banderami UE. W 2016 roku w portach UE zostało porzuconych pięć statków z 58 marynarzami na pokładach.

Partnerzy społeczni, należący do sektora transportu morskiego UE (Europejska Federacja Pracowników Transportu oraz Europejskie Stowarzyszenie Armatorów Wspólnoty Europejskiej), 5 grudnia 2016 roku zawarli umowę w sprawie nowelizacji dyrektywy z 2009 roku.