Teoretycznie mobbing nie jest sprawą powiązaną ze służbą BHP, jednak praktycznie jej rola jest niezwykle ważna w zwalczaniu tego typu negatywnych zjawisk. Czynności podejmowane przez osoby odpowiedzialne za przestrzeganie zasad BHP coraz częściej zyskują na znaczeniu w zwalczaniu mobbingu. Służba BHP może stać się propagatorem zmian mających na celu eliminację negatywnych zachowań w środowisku pracy.
Pracownik służby BHP jest odpowiedzialny za przestrzeganie w miejscu pracy zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Jednocześnie może stać się powiernikiem w sytuacji, gdy atmosfera lub warunki w miejscu pracy wymagają zmian. Aby służba BHP mogła przeciwdziałać mobbingowi, musi posiadać na ten temat odpowiednią wiedzę.
Według Światowej Organizacja Zdrowia za mobbing uważane jest „obraźliwe zachowanie poprzez mściwe, okrutne, złośliwe lub upokarzające usiłowania zaszkodzenia jednostce lub grupie pracowników, którzy stają się przedmiotem psychicznego dręczenia. Mobbing zawiera w sobie stałe negatywne uwagi lub krytykę, izolowanie osoby od kontaktów społecznych, plotkowanie lub rozprzestrzenianie fałszywych informacji”.
Natomiast prawo polskie definiuje mobbing jako „działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników”.
Negatywne działania dotyczące mobbingu mogą wystąpić pomiędzy współpracownikami lub na linii pracownik – przełożony i pracownik – pracodawca. W sytuacji, gdy ofiarą mobbingu jest pracownik, doznający upokarzających zachowań od współpracowników, mówimy o mobbingu poziomym. Natomiast, gdy takie zachowanie wykazuje pracodawca lub przełożony względem pracownika, wtedy jest to mobbing pionowy.
Działania dotyczące likwidacji mobbingu w firmie powinny odbywać się na różnych płaszczyznach organizacji. Bardzo ważna jest rola pracodawcy, który jest zobowiązany do równego traktowania pracowników oraz przeciwdziałania mobbingowi w swojej firmie.
W zakładach pracy duży nacisk kładzie się na maksymalną efektywność i wydajność, co często wiążę się z oszczędzaniem na środkach ochrony indywidualnej i zbiorowej oraz wymogiem pracy w nadgodzinach bez zapewnienia odpoczynku.
Takie zachowanie ze strony pracodawcy jest niewłaściwe, a także niezgodne z przepisami prawa pracy i zasadami BHP.
Pomimo tego, że pracodawca odpowiada za zdrowie i bezpieczeństwo swoich pracowników, to jednak do obowiązków służby BHP należy propagowanie i egzekwowanie przestrzegania przepisów zapewniających warunki pracy zgodne z zasadami bezpieczeństwa. Warto zauważyć, że to właśnie służba BHP odpowiada za bezpieczne higieniczne warunki pracy, dlatego to do nich powinni zgłaszać się pracownicy zagrożeni mobbingiem.
Oczywiście nigdy nie wiadomo, czy interwencja służby BHP wystarczy, aby zapobiegać negatywnemu zachowaniu w pracy. Jednak pamiętajmy, że mobbing jest działaniem niewłaściwym, które należy eliminować.
Osoby dotknięte mobbingiem powinny szukać wsparcia i pomocy. Warto zacząć od miejsca pracy, np. od służby BHP lub pracodawcy. Gdy jednak sytuacja w miejscu pracy nie ulega poprawie, należy skorzystać z poradni antymobbingowej.
Zobacz ile kosztuję pracodawce zestresowany pracownik: https://www.bhp-center.com.pl/ile-kosztuje-pracodawce-zestresowany-pracownik/
