Prace spawalnicze – bezpieczeństwo i higiena pracy

Prace spawalnicze obejmują spawanie, napawanie, lutowanie, zgrzewanie i cięcie termiczne metali oraz tworzyw termoplastycznych za pomocą płomienia gazów palnych lub łuku elektrycznego. Stanowiska, na których wykonywane są prace spawalnicze, dzielą się na stałe i ruchome - na obydwu z nich obowiązują zasady BHP.

Spawanie i cięcie metali może być wykonywane wyłącznie przez osoby posiadające przeszkolenie teoretyczne i praktyczne w zakresie spawalnictwa, dodatkowo musi być potwierdzone egzaminem oraz dokumentem upoważniającym do wykonywania prac spawalniczych (książeczka spawalnicza).

Prace spawalnicze muszą odbywać się w specjalnie do tego przystosowanych pomieszczeniach, oddzielonych od innych stanowisk pracy. Stałe stanowiska pracy spawacza to miejsca dostosowane do powtarzalnego wykonywania prac spawalniczych, których wyposażenie techniczne i instalacje zasilające mają charakter stały.

Natomiast ruchome stanowisko pracy jest przeznaczone do okresowego wykonywania prac spawalniczych i powinno zostać zaopatrzone w doraźne instalacje zasilające.

Wymogi stanowiska pracy spawalniczej

Wymogom i zasadom bezpieczeństwa BHP podlegają pomieszczenia oraz stanowiska prac spawalniczych. Ścianki, parawany w tego typu halach powinny być wykonane z materiału nieprzezroczystego, niepalnego oraz tłumiącego szkodliwe promieniowanie optyczne.

Takie pomieszczenie musi być wyposażone w sprawnie działającą wentylację mechaniczną, zapewniającą usuwanie powietrza zanieczyszczonego i szkodliwego dla zdrowia pracowników.

Stanowiska spawalnicze stałe, na których istnieje ryzyko wydzielania się szkodliwych pyłów i gazów, należy dodatkowo zaopatrzyć w instalację wentylacji stanowiskowej. Ważne, żeby w miejscu pracy spawacza był osprzęt umożliwiający odłożenie lub zawieszenie palnika gazowego i uchwytu spawalniczego.

Powinno się tam również znaleźć naczynie z wodą do awaryjnego schładzania palnika oraz pojemnik na resztki. Gdy spawanie odbywa się na otwartej przestrzeni, stanowisko pracy musi być zabezpieczone przed działaniem czynników atmosferycznych, a jego otoczenie należy osłonić przed szkodliwym działaniem łuku elektrycznego lub płomienia.

Hałas w pracy spawalniczej

Procesy spawalnicze wytwarzają wysoki poziom hałasu w środowisku pracy. Szczególnie niebezpieczne są procesy spawalnicze związane m.in. z cięciami termicznymi - ich poziom natężenia dźwięku zdecydowanie przekracza obowiązujące normy bezpieczeństwa.

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom ochrony przed zagrożeniami związanymi z silnym hałasem w pracy. W tym celu należy im zapewnić procesy technologiczne, które nie powodują nadmiernego hałasu oraz zagwarantować maszyny i urządzenia techniczne generując poziom dźwięku w dopuszczalnych granicach.

Prace spawalnicze powodują duże zagrożenie pożarowe zaliczamy je do tzw. prac pożarowo-niebezpiecznych, w związku z tym pracodawca musi także zadbać o bezpieczeństwo pracownika oraz o szczególne przestrzeganie zasad BHP oraz PPOŻ. Nie bez przesady można podkreślić, że to priorytet.