Praca w nadmiernym hałasie - normy i zabezpieczenia

Pracownik narażony na hałas, przekraczający 80 dB, może pracować dziennie tylko 8 godzin, dodatkowo powinien mieć czas przeznaczony na przerwy. W przypadku przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu pracodawca powinien podjąć działania zmniejszające ryzyko zawodowe, a także wdrożyć działania w celu skutecznej ochrony pracownika przed tym hałasem.

Nadmierny i długotrwały hałas ma wpływ na zdrowie i kondycję człowieka. Działanie takiego hałasu można rozpatrywać na kilku płaszczyznach: jako szkodliwość objawiająca się zmęczeniem, gorszą wydajnością nauki, trudnościami w skupieniu uwagi, zaburzeniami orientacji, drażliwością, podwyższeniem ciśnienia krwi, bólem i zawrotami głowy oraz czasowym lub trwałym uszkodzeniem słuchu. Hałas w środowisku pracy charakteryzujemy jako poziom jego ekspozycji podczas 8–godzinnego czasu pracy oraz jako maksymalny poziom dźwięku A (nie może przekroczyć 115 dB) i szczytowy poziom dźwięku C (nie może przekroczyć wartości 135 dB).

Parametry hałasu

Istnieje wiele metod określania parametrów hałasu. Najdokładniejszą z nich jest określanie mocy akustycznej maszyn w komorach oraz pomieszczeniach pogłosowych i bezechowych. Poziom hałasu można również określić za pomocą parametrów w swobodnym polu akustycznym nad powierzchnią odbijającą dźwięk oraz za pomocą metody tzw. orientacyjnej i specjalnej. Do takich pomiarów wykorzystuje się dokładne mierniki, specjalne pomieszczenia, wyjątkowo czułe mikrofony i magnetofony rejestrujące dźwięk, który następnie jest poddawany analizie komputerowej. Najwyższe dopuszczalne natężenie hałasu w trakcie 8–godzinnego czasu pracy wynosi 85 dB, jednak wartość progu działania wynosi 80 dB. Przepisy zawarte w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne podają wartość, ale nie określają pojęcia “wartości progu”. W związku z tym do określenia dokładnych wartości hałasu dopuszczalnego należy brać pod uwagę m.in. czas działania hałasu oraz jego maksymalne i szczytowe wartości.

Prawa pracownika narażonego na hałas

Zgodnie z Kodeksem pracy, czas pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach, w których występują przekroczenia czynników szkodliwych dla zdrowia, nie może przekraczać 8 godzin. Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie osobie pracującej w środowisku pracy o natężonym hałasie środków ochrony indywidualnej.

Zgodnie z wymaganiami ogólnych przepisów BHP pracodawca musi zapewnić pracownikowi ochronę przed zagrożeniami związanymi z narażeniem na hałas. W związku z tym powinien zagwarantować mu procesy technologiczne, maszyny i urządzenia niepowodujące nadmiernego hałasu. Dodatkowo obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikowi w miejscu pracy rozwiązań obniżających poziom hałasu w procesach pracy.

Hałas ma różne źródła, zmienny charakter oraz zróżnicowane natężenie. Może być czynnikiem niebezpiecznym, szkodliwym, a także uciążliwym. Nadmierny i długotrwały hałas może oddziaływać na uszkodzenie lub pogorszenie słuchu. Pomimo tego, że nie stanowi bezpośredniego zagrożenia życia człowieka, jest czynnikiem utrudniającym pracę.