O bhp na budowie – kto za to odpowiada, jakich zasad należy przestrzegać?

Bezpieczeństwo i higiena pracy to bardzo ważne elementy każdej pracy, zwłaszcza tej fizycznej. Jakie więc panują zasady bhp na budowie? Kto ustala organizację prac oraz ponosi odpowiedzialność w razie wypadku? Na te pytania odpowiemy w poniższym artykule.

Omówienie 5 podstawowych zasad bezpiecznej pracy na budowie

Zasada 1. Pierwszy dzień w pracy jest kluczowy - wprowadzenie nowego pracownika na budowę.

Osoba nowoprzyjęta powinna być zapoznana z szeregiem reguł dotyczących organizacji prac na placu budowy – chodzi o plan bezpieczeństwa oraz ochrony zdrowia i  zasady poruszania się w terenie, na którym trwają roboty. Pracownik poznaje również lokalizację kluczowych miejsc – szatni, stołówki, łaźni oraz punktu udzielania pierwszej pomocy. Ponadto, nową osobę zapoznaje się z procedurą powypadkową obowiązująca na terenie danej organizacji, poucza się o konieczności niezwłocznego informowania przełożonego o każdym zdarzeniu wypadkowym i potencjalnie wypadkowym.

Następnie pracownik poznaje zagrożenia, na które może być narażony w związku z charakterem wykonywanej przez niego pracy. Poznaje również działania profilaktyczne jakie wdrożone zostały celem obniżenia ryzyka na jego stanowisku pracy. Dlatego tak istotnym jest  zapoznanie nowego pracownika z zapisami instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, oceny ryzyka zawodowego oraz instrukcjami bezpiecznego wykonywania prac na danym stanowisku – pracownik powinien je znać i przestrzegać ich zapisów.

Zasada 2. Pracownicy obowiązkowo otrzymują odzież i obuwie robocze wraz z innymi środkami ochrony.

Osoba zatrudniona na budowie powinna być ubrana w długie spodnie, kamizelkę ochronną (i niejednokrotnie odblaskową), hełm oraz rękawice robocze. Ważne jest również odpowiednie obuwie - buty z wkładką, która chroni przed przebiciem stopy ostrym fragmentem materiału czy odpadku leżącego na ziemi. Czubki obuwia roboczego powinny być dodatkowo wzmocnione, a podeszwa antypoślizgowa. Przy doborze obuwia dla pracowników należy również uwzględnić warunki terenowe panujące na danej budowie.

Dobór odpowiednich środków ochrony indywidualnej zależy od rodzaju stanowiska, które zajmuje pracownik. Budowlaniec niejednokrotnie będzie potrzebował okularów oraz słuchawek ochronnych czy szelek bezpieczeństwa – są niezbędne podczas wykonywania prac na wysokości. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w artykule poświęconym jedynie środkom ochrony indywidualnej.

Zasada 3. Prace na wysokości. Niezbędne elementy, które musi posiadać rusztowanie.

Rusztowanie jest najpopularniejszym sprzętem, którego używa się podczas robót budowlanych na wysokości. Niestety, bywa ono tak samo efektywne, jak i niebezpieczne. Aby znacząco zmniejszyć ryzyko wypadku, w jego konstrukcji nie powinno zabraknąć żadnego z poniższych elementów:

• pełnego pomostu, który jest zabezpieczony przed niekontrolowanymi ruchami,
• poręczy,
• krawężnika,
• barierki, którą umieszcza się między poręczą a krawężnikiem.

Zasada 4. Obsługa maszyn oraz urządzeń technicznych – w tym drabin

Maszyny i urządzenia, które ułatwiają pracę na budowie, można podzielić na dwie grupy. Do obsługi tych pierwszych nie potrzebujesz specjalnych uprawnień lub zezwoleń – wystarczy zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na wysokości oraz przeszkolenie z zakresu bhp.

Do tej grupy zaliczają się drabiny. Pracownik powinien dobrać odpowiedni rodzaj urządzenia do wykonywanej pracy, a ponadto zabezpieczyć je przed przewróceniem, niekontrolowanym rozsunięciem lub zsunięciem. Przed przystąpieniem do pracy na drabinie pracownik powinien przede wszystkim sprawdzić jej stan techniczny. Zabrania się bowiem wykorzystywania niesprawnych drabin.

Drugą grupą są maszyny, które mogą być obsługiwane jedynie przez osoby z dodatkowymi uprawnieniami. Na przykład spawarki – tylko osoba posiadająca uprawnienia spawacza może je obsługiwać.

Dla zachowania szczególnej ostrożności i bezpieczeństwa każda maszyna oraz urządzenie powinny posiadać instrukcję obsługi – do obowiązków pracodawcy należy jej pozyskanie od producenta oraz zapoznanie z nią pracowników, jak również udostępnienie jej pracownikom.

Zasada 5. Ochrona przeciwpożarowa oraz postępowanie w razie pożaru.

Pracodawca ma obowiązek wskazać podwładnych, którzy są odpowiedzialni m.in. za ewakuację pozostałych w razie wybuchu pożaru. Każda osoba pracująca na budowie powinna wiedzieć, kto jest do tego wyznaczony oraz jakie ma kompetencje w związku z tym. Ponadto, pracodawca zapewnia niezbędne środki gaśnicze, które stanowią podstawowe wyposażenie przeciwpożarowe na placu budowy.
W razie zaprószenia ognia, każdy pracownik powinien wiedzieć, co ma robić - w razie niewielkiego pożaru próbować go ugasić oraz powiadomić o nim wszystkich zagrożonych, w tym przełożonego. Jeśli ogień zacznie szybko się rozprzestrzeniać, należy wezwać straż pożarną. Do czasu jej przyjazdu robotnicy powinni działać zgodnie z ustalonymi zasadami przekazanymi do ich wiedzy poprzez zapisy instrukcji bezpieczeństwa pożarowego oraz szkolenie.

Opisane reguły dotyczą pracowników fizycznych najniższego szczebla, brygadzistów, kierowników oraz tych osób, które wizytują plac budowy.

Kto odpowiada za bhp na budowie?

Za organizację pracy, w tym przestrzeganie zasad bhp, odpowiadają: kierownik budowy – w sposób bezpośredni oraz koordynator ds. bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia – jedynie pośrednio. Jeśli pracownik zostanie narażony na niebezpieczeństwo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub utraty życia, osoba odpowiedzialna za taki stan ukarana może zostać karą grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności. Warto podkreślić, że wiele zależy od konkretnej sytuacji oraz stanu zdrowia poszkodowanego.

Podsumowanie

Zasady dotyczące bezpiecznej pracy na budowie są bardzo ważne i należy bezwzględnie ich przestrzegać. Omówione powyżej zasady stanowią jedynie wprowadzenie. Jeśli chcesz pogłębiać swoją wiedzę na ten temat, czytaj regularnie naszego bloga – w razie pytań skorzystaj z zakładki kontakt, a my postaramy się odpowiedzieć na wszystkie Twoje wątpliwości w kolejnych artykułach.