Nowa lista prac zabronionych kobietom ciężarnym

W załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 3 kwietnia 2017 r. (Dz. U. Poz. 796) został opublikowany nowy wykaz prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla kobiet będących w ciąży lub karmiących piersią. Nowa lista będzie obowiązywała od 1 maja 2017 roku.

Zmodyfikowany wykaz czynności wzbronionych ciężarnym obejmuje m.in. prace z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, w tym przede wszystkim ręczny transport ciężarów. Rozporządzenie, które wejdzie w życie 1 maja 2017 roku, było poprzedzone przepisami z 1996 roku w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet.

Zasady, które obowiązywały przed zmianą

Do tej pory prace, których nie mogą wykonywać kobiety, zwłaszcza w ciąży lub karmiące, określały przepisy z 10 września 1996 roku w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. z 2016 r. poz. 2057). To rozporządzenie zostało wydane na podstawie ustawy z 26 czerwca 1974 roku - Kodeks pracy, ale przepisów tych nie zaakceptowała Komisja Europejska. Uznała ona, że zawarte tam zapisy odnoszą się do wszystkich kobiet, a nie tylko do będących w ciąży lub karmiących, co według KE stanowiło barierę w zapewnieniu równouprawnienia płci w zakresie dostępu do zatrudnienia.

Zmiany w wykazie prac dla kobiet w ciąży

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie wykazu prac wzbronionych ciężarnym i kobietom karmiącym nadała nowe brzmienie w art. 176. Po zmianach rozporządzenie będzie dotyczyło wyłącznie kobiet w ciąży i karmiących piersią. W wykazie tym określone są prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, które mogą mieć negatywny wpływ na ich zdrowie. Obecnie nie będzie już zestawienia dotyczącego pań niebędących w ciąży i niekarmiących dziecka.

Nowy wykaz prac niezalecanych kobietom ciężarnym i karmiących został podzielonych na 8 części. W pracach związanych z wysiłkiem fizycznym i ręcznym transportem ciężarów utrzymano dotychczasowe normy wysiłku fizycznego i optymalnych, dopuszczalnych ciężarów. Do zestawienia dodano ręczne przenoszenie przedmiotów pod górę przy pracy stałej o wadze ponad 1 kg, pchanie lub ciągnięcie przedmiotów, ręczne przenoszenie materiałów ciekłych gorących, żrących lub o właściwościach szkodliwych dla zdrowia (niezależnie od ich masy).

Dodatkowo kobiety ciężarne nie będą mogły wykonywać pracy na stojąco ponad 3 godziny w czasie zmiany roboczej i pracować dłużej niż 50 minut na godzinę przed komputerem. W wykazie ujęto również ograniczenia w zajęciach realizowanych w mikroklimacie zimnym, gorącym i zmiennym. Dotychczasowe kryteria utrzymano w pracach w narażeniu na hałas oraz wykonywanych w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu. Przepisy zmieniły się także przy pracach realizowanych w narażeniu na szkodliwe substancje chemiczne - tutaj wykreślono styren, pozostawiono natomiast rtęć, ołów oraz tlenek węgla.

Pamiętajmy, że do obowiązków pracodawcy należy przeprowadzenie na własny koszt badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia pracownika, także dla kobiet będących w ciąży lub karmiących piersią.