Aktualizacja 28.07.2021 Pierwsza pomoc
Powszechne stosowanie elektroniki wiąże się z wieloma zagrożeniami. W dzisiejszych czasach nie potrafimy już funkcjonować bez energii elektrycznej, a porażenie prądem o różnym napięciu może zdarzyć się zarówno w domu, jak i w miejscu pracy. Jego skutki mogą być tragiczne, dlatego każdy powinien mieć wiedzę na temat udzielania pierwszej pomocy w wypadku jego wystąpienia. Dzielimy się nią w poniższym artykule.
Objawy występujące przy porażeniu prądem elektrycznym są bardzo charakterystyczne. Przede wszystkim są to skurcze mięśni, silny ból oraz poparzenia skóry. W przypadku cięższych porażeń mogą pojawić się zaburzenia oddychania, a także utrata przytomności. Poszkodowany upada wtedy na ziemię, kurcząc przy tym ręce. W takiej sytuacji osoba porażona nie jest w stanie samodzielnie uwolnić się od źródła prądu elektrycznego.
Porażenia prądem w miejscu pracy mogą występować z różnych przyczyn, związanych z infrastrukturą, sprzętem elektrycznym oraz zachowaniami pracowników. Najczęściej dochodzi do tego na skutek:
Porażenie prądem może mieć bardzo poważne konsekwencje – właśnie dlatego tak ważna jest szybka reakcja i właściwe udzielenie pomocy. W najgorszym przypadku może się ono zakończyć zatrzymaniem oddechu i zaburzenia rytmu serca — migotaniem komór, co z kolei może prowadzić do zatrzymania krążenia, a ostatecznie — do śmierci. Skutkiem porażeń są również rozległe oparzenia – zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. W łagodnych przypadkach będzie to tylko zaczerwienienie skóry.
Jeśli chodzi o inne następstwa, może to być złamanie kości długich czy też uraz kręgosłupa, ponieważ ciało ludzkie może być odrzucone na odległość. Ofiara wskutek porażenia prądem może również upaść z wysokości.
W skrajnych przypadkach porażenie prądem może powodować uszkodzenie nerwów, co objawia się utratą czucia, drętwieniem i bólami neuropatycznymi. Poszkodowane osoby są też narażone na utratę przytomności, trwałych uszkodzeń i zaburzeń ruchu, a także do zakłóceń oddychania. Jest to szczególnie niebezpieczne, ponieważ mieć wpływ na dostarczanie tlenu do organizmu i prowadzić do niedotlenienia.
Wpływ na powstałe obrażenia ma wiele czynników. Przede wszystkim następstwa zależą od rodzaju prądu, a także wysokości napięcia. Najczęściej mamy do czynienia z porażeniem prądem o napięciu 220 V, płynącym w domowych instalacjach elektrycznych. Ogromne znaczenie ma również droga przepływu – najbardziej niebezpieczne są rażenia, przy których prąd przepływa na linii ręka – plecy, ręka – ręka i ręka – nogi. Wpływ ma również czas działania prądu elektrycznego. Następstwa porażenia są łagodniejsze wtedy, gdy przepływ prądu przez ciało człowieka zachodzi przez czas nie dłuższy, niż 0,5 sekundy. Ważne są również temperatura i wilgotność ciała – wilgotna skóra stawia znacznie mniejszy opór niż sucha.
Podczas udzielania pierwszej pomocy osobie porażonej, trzeba zachować szczególną ostrożność, by samemu nie ulec wypadkowi. Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że nie wolno dotykać osoby poszkodowanej bez uprzedniego odłączenia jej od źródła prądu. Należy odłączyć bezpieczniki, a następnie wyjąć z gniazdka wtyczkę urządzenia elektrycznego. Użyj do tego celu przedmiotu, który nie przewodzi prądu (na przykład plastikowego lub drewnianego kija). Pod żadnym pozorem nie korzystaj z metalowych ani miedzianych narzędzi!
Gdy porażony będzie się już znajdował poza zasięgiem elektryczności, należy w pierwszej kolejności sprawdzić jego przytomność oraz oddech i niezwłocznie wezwać karetkę.
Jeżeli poszkodowany jest przytomny, można spokojnie oczekiwać na jej przyjazd. Jeśli natomiast nie ma z nim kontaktu, nie reaguje na pytania ani bodźce bólowe, ale oddycha i można wykluczyć uraz kręgosłupa, powinieneś ułożyć go w pozycji bocznej. W razie utraty przytomności i zatrzymanie krążenia, w celu przywrócenia czynności życiowych, trzeba jak najszybciej przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Aby poprawnie sprawdzić oddech poszkodowanego, udrożnij jego drogi oddechowe. Połóż jedną dłoń na czole poszkodowanego, drugą pod jego brodą i delikatnie odchyl jego głowę do tyłu. Sprawdź oddech za pomocą swoich trzech zmysłów: patrz, czy klatka piersiowa podnosi się i opada, nasłuchuj oddechu, a także spróbuj go poczuć na swoim policzku. Oddech weryfikujemy przez 10 sekund.
W przypadku braku oddechu należy wykonać sztuczne oddychanie oraz masaż serca. Jeżeli stwierdzisz objawy wstrząsu (skóra jest blada i zimna, poszkodowany ma dreszcze i przyspieszone tętno), ułóż go w pozycji przeciwwstrząsowej, czyli na plecach, z uniesionymi nogami.
Pozostań z porażoną osobą, aż przyjedzie pogotowie.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Zapisz się na nasze szkolenie z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej!
