Aktualizacja 28.07.2021 Pierwsza pomoc

JAK UDZIELIĆ PIERWSZEJ POMOCY W PRZYPADKU PORAŻENIA PRĄDEM ELEKTRYCZNYM?

Powszechne stosowanie elektroniki wiąże się z wieloma zagrożeniami. W dzisiejszych czasach nie potrafimy już funkcjonować bez energii elektrycznej, a porażenie prądem o różnym napięciu może zdarzyć się zarówno w domu, jak i w miejscu pracy. Jego skutki mogą być tragiczne, dlatego każdy powinien mieć wiedzę na temat udzielania pierwszej pomocy w wypadku jego wystąpienia. Dzielimy się nią w poniższym artykule.

JAKIE SĄ OBJAWY PORAŻENIA PRĄDEM?

Objawy występujące przy porażeniu prądem elektrycznym są bardzo charakterystyczne. Przede wszystkim są to skurcze mięśni, silny ból oraz poparzenia skóry. W przypadku cięższych porażeń mogą pojawić się zaburzenia oddychania, a także utrata przytomności. Poszkodowany upada wtedy na ziemię, kurcząc przy tym ręce. W takiej sytuacji osoba porażona nie jest w stanie samodzielnie uwolnić się od źródła prądu elektrycznego.

KIEDY MOŻE DOJŚĆ DO PORAŻENIA PRĄDEM?

Porażenia prądem w miejscu pracy mogą występować z różnych przyczyn, związanych z infrastrukturą, sprzętem elektrycznym oraz zachowaniami pracowników. Najczęściej dochodzi do tego na skutek:

• pracy w niebezpiecznych warunkach np. w miejscach wilgotnych czy też stały kontakt z metalami przewodzącymi prąd;
• niewłaściwej obsługi, podłączenia czy konserwacji urządzeń elektrycznych;
• awarii sprzętu i kontaktu z liniami wysokiego napięcia;
• braku odpowiedniego przeszkolenia, w trakcie którego omawiana jest też pierwsza pomoc przy porażeniu prądem;
• naruszenie procedur bezpieczeństwa, a także ignorowanie przepisów dotyczących prawidłowej obsługi sprzętów.

JAKIE MOGĄ BYĆ SKUTKI PORAŻENIA PRĄDEM?

Porażenie prądem może mieć bardzo poważne konsekwencje – właśnie dlatego tak ważna jest szybka reakcja i właściwe udzielenie pomocy. W najgorszym przypadku może się ono zakończyć zatrzymaniem oddechu i zaburzenia rytmu serca — migotaniem komór, co z kolei może prowadzić do zatrzymania krążenia, a ostatecznie — do śmierci. Skutkiem porażeń są również rozległe oparzenia – zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. W łagodnych przypadkach będzie to tylko zaczerwienienie skóry.

Jeśli chodzi o inne następstwa, może to być złamanie kości długich czy też uraz kręgosłupa, ponieważ ciało ludzkie może być odrzucone na odległość. Ofiara wskutek porażenia prądem może również upaść z wysokości.

W skrajnych przypadkach porażenie prądem może powodować uszkodzenie nerwów, co objawia się utratą czucia, drętwieniem i bólami neuropatycznymi. Poszkodowane osoby są też narażone na utratę przytomności, trwałych uszkodzeń i zaburzeń ruchu, a także do zakłóceń oddychania. Jest to szczególnie niebezpieczne, ponieważ mieć wpływ na dostarczanie tlenu do organizmu i prowadzić do niedotlenienia.

Wpływ na powstałe obrażenia ma wiele czynników. Przede wszystkim następstwa zależą od rodzaju prądu, a także wysokości napięcia. Najczęściej mamy do czynienia z porażeniem prądem o napięciu 220 V, płynącym w domowych instalacjach elektrycznych. Ogromne znaczenie ma również droga przepływu – najbardziej niebezpieczne są rażenia, przy których prąd przepływa na linii ręka – plecy, ręka – ręka i ręka – nogi. Wpływ ma również czas działania prądu elektrycznego. Następstwa porażenia są łagodniejsze wtedy, gdy przepływ prądu przez ciało człowieka zachodzi przez czas nie dłuższy, niż 0,5 sekundy. Ważne są również temperatura i wilgotność ciała – wilgotna skóra stawia znacznie mniejszy opór niż sucha.

PIERWSZA POMOC PRZY PORAŻENIU PRĄDEM

Podczas udzielania pierwszej pomocy osobie porażonej, trzeba zachować szczególną ostrożność, by samemu nie ulec wypadkowi. Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że nie wolno dotykać osoby poszkodowanej bez uprzedniego odłączenia jej od źródła prądu. Należy odłączyć bezpieczniki, a następnie wyjąć z gniazdka wtyczkę urządzenia elektrycznego. Użyj do tego celu przedmiotu, który nie przewodzi prądu (na przykład plastikowego lub drewnianego kija). Pod żadnym pozorem nie korzystaj z metalowych ani miedzianych narzędzi!

Gdy porażony będzie się już znajdował poza zasięgiem elektryczności, należy w pierwszej kolejności sprawdzić jego przytomność oraz oddech i niezwłocznie wezwać karetkę.

Jeżeli poszkodowany jest przytomny, można spokojnie oczekiwać na jej przyjazd. Jeśli natomiast nie ma z nim kontaktu, nie reaguje na pytania ani bodźce bólowe, ale oddycha i można wykluczyć uraz kręgosłupa, powinieneś ułożyć go w pozycji bocznej. W razie utraty przytomności i zatrzymanie krążenia, w celu przywrócenia czynności życiowych, trzeba jak najszybciej przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

JAK SPRAWDZIĆ, CZY OSOBA POSZKODOWANA ODDYCHA?

Aby poprawnie sprawdzić oddech poszkodowanego, udrożnij jego drogi oddechowe. Połóż jedną dłoń na czole poszkodowanego, drugą pod jego brodą i delikatnie odchyl jego głowę do tyłu. Sprawdź oddech za pomocą swoich trzech zmysłów: patrz, czy klatka piersiowa podnosi się i opada, nasłuchuj oddechu, a także spróbuj go poczuć na swoim policzku. Oddech weryfikujemy przez 10 sekund.

W przypadku braku oddechu należy wykonać sztuczne oddychanie oraz masaż serca. Jeżeli stwierdzisz objawy wstrząsu (skóra jest blada i zimna, poszkodowany ma dreszcze i przyspieszone tętno), ułóż go w pozycji przeciwwstrząsowej, czyli na plecach, z uniesionymi nogami.

Pozostań z porażoną osobą, aż przyjedzie pogotowie.

Chcesz dowiedzieć się więcej? Zapisz się na nasze szkolenie z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej!