Jak oszacować koszty środków ochrony osobistej dla pracowników

Zgodnie z art. 207 oraz art. 304 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy, pracodawcy muszą chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Oznacza to, że pracodawca powinien m.in. wyposażyć pracowników w środki ochrony indywidualnej, jeśli wykonywana przez nich praca tego wymaga – o tym informują art. 2376 – 23710 Kodeksu Pracy. Jak oszacować koszty zakupu takich środków?

Co możemy uznać za środki ochrony indywidualnej?

Środki ochrony indywidualnej to sprzęt, który ma za zadanie chronić: nogi, ręce, głowę, twarz, oczy, drogi oddechowe, słuch, izolować organizm, a także zabezpieczać przed wypadkiem z wysokości. Kodeks pracy jasno określa, że pracownik nie może wykonywać swoich obowiązków bez środków ochrony indywidualnej, które są przewidziane dla jego stanowiska pracy. 

Na podstawie jakich przepisów pracodawca powinien zakupić środki ochrony indywidualnej?

Najważniejszą podstawę prawną w kwestii bezpieczeństwa i higieny pracy oraz środków ochrony indywidualnej stanowi Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. Na podstawie Art. 237 6 §1 Kodeksu pracy pracodawca jest zobligowany do zakupu środków ochrony indywidualnej , natomiast w art. 237 8 § przeczytamy, że pracodawca ustala: rodzaje środków ochrony indywidualnej i obuwia roboczego, a także przewidywane okresy ich użytkowania.

W załączniku nr 2 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy można znaleźć szczegółowe zasady stosowania środków ochrony indywidualnej . Dodatkowo, w okresie zagrożenia wirusem SARS-CoV-2, na podstawie ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, prezes Rady Ministrów może wydać pracodawcom dodatkowe polecenie wyposażenia zakładów w pracy w środki ochrony indywidualnej, takie jak maseczki, płyny do dezynfekcji czy przyłbice.

Środki ochrony indywidualnej a koszty

Koszty środków ochrony indywidualnej są zależne od specyfiki danej branży oraz warunków pracy. Na stronie Centralnego Instytutu Ochrony Pracy pracodawcy mogą znaleźć podpowiedź - zestawienie zagrożeń występujących na stanowiskach pracy. Określenie zagrożeń to pierwszy etap doboru odpowiednich środków ochrony indywidualnej. 

Jeśli chodzi o aktualną sytuację - zagrożenie wirusem SARS-CoV-2, do kosztów środków ochrony indywidualnej możemy dodać wydatki na: maseczki ochronne, przyłbice, płyny do dezynfekcji, rękawiczki jednorazowe, odkażanie biura, gogle, fartuchy czy środki higieny takie jak mydła antybakteryjne.

Pracodawca może te wydatki uznać za koszty uzyskania przychodu, ponieważ są niezbędne dla działalności firmy w momencie zagrożenia wirusem. Powołując się na Ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, pracodawca ma wręcz obowiązek zaopatrzyć w nie pracowników, dla podniesienia poziomu bezpieczeństwa. 

Analiza kosztów, a korzyści wynikające z przestrzegania bezpieczeństwa i higieny pracy

Środki ochrony indywidualnej, choć nie zawsze wydają się priorytetowym wydatkiem w zakładzie pracy, finalnie mogą pomóc zaoszczędzić sporo pieniędzy. Istnieje komputerowy model analizy kosztów Oxenburgha - tak zwany model wydajności, czyli korzyści w zakresie BHP w miejscu pracy. Uwzględnia on:

• koszt przepracowanych efektywnie godziny pracy
• koszty zatrudnienia (łącznie z narzutami na wynagrodzenia)
• koszty nadgodzin
• koszty obniżonej wydajności pracy
• koszty fluktuacji i szkoleń nowych pracowników
• straty materialne i świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych
• koszty profilaktyki
• koszty ogółem, korzyści, okres zwrotu inwestycji.

Zgodnie ze wzorem Oxenburgha, okres zwrotu inwestycji to stosunek kosztów profilaktyki do oszczędności. Po przeanalizowaniu powyższych wydatków w zakładzie pracy, często można dojść do wniosku, że właściwie dobrane i używane zgodnie z przeznaczeniem środki ochrony indywidualnej, pomogą podwyższyć standard bezpieczeństwa w firmie, a co za tym idzie - ograniczyć ewentualne straty materialne i świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych. Im więcej i rozsądniej zainwestujemy w bezpieczeństwo, tym okres zwrotu inwestycji będzie krótszy. 

Podsumowując, pracodawca na bazie obowiązujących w Polsce przepisów jest zobligowany do zapewnienia swoim pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Powinien więc dbać o edukację pracowników w zakresie BHP, a także dobrać i zakupić odpowiednie środki ochrony indywidualnej. 

Źródło:

https://www.ciop.pl/