Kto ponosi odpowiedzialność prawną za wypadek w miejscu pracy?

Wypadki w miejscu pracy zdarzają się nawet wtedy, gdy pracodawca dba o swoich pracowników, zapewnia im dostęp do wiedzy z zakresu BHP, instrukcje obsługi oraz wiedzę techniczną dotyczącą sprzętu używanego w pracy oraz niezbędne zabezpieczenia. Jakie konsekwencje spoczywają więc na pracodawcach, kiedy nawet pomimo zachowania środków ostrożności oraz zastosowania się do przepisów i zaleceń BHP, dojdzie do sytuacji zagrażającej życiu lub zdrowiu podwładnych?

Przepisy prawne

Polskie prawo przewiduje, że odpowiedzialność za wypadki w miejscu pracy spoczywa, w zależności od sytuacji, na osobach z trzech różnych stanowisk. Odpowiedzialny jest albo pracodawca albo kierownik danego zespołu lub osoba, która została oddelegowana do kontrolowania przestrzegania BHP w zakładzie pracy. Podstawą prawną odpowiedzialności karnej jest tutaj art. 220 kodeksu karnego, w którym istnieje zapis sugerujący, że to właśnie od osoby monitorującej/nadzorującej, wymaga się dbania o zdrowie pracowników. Jeśli dana osoba zdawała sobie sprawę z zaniedbań i zezwoliła na pracę w niebezpiecznych warunkach, to podlega każe pozbawienia wolności do 3 lat lub nawet 5 lat w przypadku wypadku śmiertelnego. Z kolei jeśli nie była świadoma zagrożenia, to można zastosować wobec niej grzywnę lub ograniczenie wolności do roku.

Warto zapoznać się jeszcze w tym przypadku z innymi artykułami kodeksu karnego: art. 156, art. 157, art. 160. W kodeksie cywilnym zwróćmy uwagę na art. 417, z kolei w kodeksie pracy znajdziemy cały rozdział, opisujący konsekwencje prawne – rozdział X, art. 207-237.

Masz prawo wymagać

Pamiętajmy o tym, że podstawowym obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom szkoleń z zakesu BHP, pracownicy muszą posiadać wiedzę na temat tego, jak dbać o swoje bezpieczeństwo i jakich zasad muszą przestrzegać. Znajomość BHP powinna być zarówno dla kierowników jak i dla pracowników, istotnym elementem dalszej współpracy. Nie bagatelizujmy zaniedbań pracowników, wymagajmy od nich tego, by korzystali ze zdobytej wiedzy. Niekiedy niewłaściwie zachowanie jednej osoby, może być powodem zaistnienia niebezpiecznej sytuacji, która zagrozi życiu wielu osób. Nawet w takim przypadku odpowiedzialność za wypadek, przypisana zostanie pracodawcy lub innej osobie nadzorującej.