Czad stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Jest bezbarwny i bezwonny oraz szybko rozprzestrzenia się po otoczeniu, przez co jest niemożliwy do wykrycia bez specjalnego czujnika. Aby uniknąć negatywnych skutków zdrowotnych, warto wiedzieć, skąd bierze się czad, oraz jakie objawy wywołuje. Sprawdź, jak ochronić się przed ulatniającym się tlenkiem węgla i zwiększyć swoje bezpieczeństwo.

Co to jest czad i jak powstaje?

Czad to silnie trujący gaz, mogący wywołać wiele niepożądanych objawów. Nie posiada barwy i zapachu. Jest lżejszy od powietrza, co sprawia, że w niesamowicie szybkim tempie rozprzestrzenia się w otoczeniu. Przebywanie w środowisku skażonym tlenkiem węgla może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka, wywołując zmiany w jego organizmie. Jego powstawanie jest ściśle związane z brakiem tlenu, który jest niezbędny do spalania oleju opałowego, gazu, benzyny, nafty, ropy czy propanu. Jeśli do miejsca, w którym następuje spalanie, nie dostanie się odpowiednia ilość powietrza z zewnątrz, rozpoczyna się wytwarzanie czadu. Do jego powstania możemy się przyczynić poprzez niewłaściwą regulację palników kuchenki gazowej. Tlenek węgla wytwarza się także w zapchanych przewodach kominowych oraz w trakcie pożaru.

Miejscami, stanowiącymi podłoże do wytwarzania się czadu są niewielkie, niewietrzone pomieszczenia. Tlenek węgla może zagrażać także w mieszkaniach ze zbyt szczelnymi oknami oraz w wyniku takich czynności jak zaklejanie ich taśmą w celu zabezpieczenia przed wiatrem. W takim przypadku ograniczany jest dostęp do świeżego zewnętrznego powietrza, powodującego niedobór tlenu w pomieszczeniu.

Ryzyko zatrucia czadem

Z uwagi na brak możliwości rozpoznania obecności tlenku węgla przez człowieka, istnieje wysokie ryzyko zakażenia w przypadku wytworzenia się czadu. Do grupy największego ryzyka należą osoby z wadami serca i chorobami oskrzelowo-płucnymi oraz zmagające się z niewydolnością układu oddechowego. Na większe ryzyko zatrucia czadem narażone są także dzieci, kobiety w ciąży i osoby w podeszłym wieku.

Jakie są objawy zatrucia czadem?

Działanie tlenku węgla wywołuje różne rodzaje objawów, w zależności od nasilenia zatrucia. Przy lekkim zatruciu odczuwalne jest zmęczenie lub osłabienie. Lekkie zatrucie czadem wywołuje też mdłości lub wymioty. W przypadku średniego zatrucia występuje ból głowy, senność, trudności z oddychaniem, przyspieszony oddech, zaburzenia rytmu serca oraz zaburzenia świadomości lub równowagi, które utrudniają wydostanie się z miejsca, skażonego czadem. Przy silnym zatruciu tlenkiem węgla pojawiają się drgawki i utrata przytomności. Ostre zatrucie czadem powoduje nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność wieńcową, zawał lub śmierć.

Jak sprawdzić, czy ulatnia się czad?

Bezwonny i niewidoczny gaz może być bardzo niebezpieczny dla człowieka. Dlatego tak ważne jest wyposażenie się w odpowiednie rozwiązania, które umożliwią wykrywanie czadu w pomieszczeniu. Do tego celu niezbędny będzie czujnik, który zaalarmuje o zbyt dużym stężeniu tlenku węgla w powietrzu. Pozwoli rozpoznać źródło jego rozprzestrzeniania się, umożliwiając szybkie podjęcie działań w celu pozbycia się czadu z budynku. W takim przypadku niezbędne będzie natychmiastowe dostarczenie dopływu świeżego zewnętrznego powietrza do pomieszczenia.

Jak zapobiec zaczadzeniu?

Czad, który powstaje w wyniku niepełnego spalania, może rozprzestrzenić się w pomieszczeniu, gdy budynek jest zbyt szczelnie odizolowany od świeżego powietrza. Można jednak zapobiegać zaczadzeniu, wykonując odpowiednie czynności.

• Podczas użytkowania kuchenki lub innego źródła ognia należy pamiętać o uchylaniu okna, aby zapewnić właściwą wentylację. Dodatkowo należy zadbać o to, aby kratki i otwory wentylacyjne nie były zasłonięte. Pomieszczenia narażone na rozprzestrzenianie się tlenku węgla powinny być często wietrzone.
• Instalacja systemów grzewczych powinna być wykonywana przez profesjonalistów, którzy dołożą wszelkich starań, aby zostały prawidłowo zamontowane. Ponadto stan techniczny urządzeń grzewczych i poprawność działania wentylacji powinny być systematycznie sprawdzane, aby wykluczyć ryzyko wystąpienia usterek, mogących prowadzić do wytworzenia się czadu.
• Powstawanie tlenku węgla możliwe jest także w garażu, dlatego nie należy zostawiać w nim auta z włączonym silnikiem.
• Warto rozmieścić czujniki tlenku węgla, szczególnie w miejscach, w których śpią mieszkańcy budynku. W przypadku zagrożenia alarm wybudzi osoby narażone na zatrucie.
• Duszności, bóle głowy, nudności i wymioty to pierwsze objawy zatrucia tlenkiem węgla. Nie należy ich lekceważyć, ponieważ dalsze wydzielanie czadu może doprowadzić nawet do śmierci.

Jak sprawdzić poprawność działania wentylacji?

Następstwem ostrego zatrucia może okazać się trwały uszczerbek na zdrowiu. Aby temu zapobiec, należy systematycznie sprawdzać ciąg powietrza. Możesz robić to samodzielnie, bez większego wysiłku. Do tego celu potrzebujesz zwykłej kartki papieru, którą wystarczy przyłożyć do otworu lub kratki wentylacyjnej. Jeśli wentylacja jest właściwa, kartka przywrze do otworu. Jeśli nie, należy podjąć kroki w celu naprawienia wentylacji. Ta prosta czynność wykonywana regularnie pozwoli poczuć się bezpiecznej.

Czujnik tlenku węgla — gdzie go NIE instalować?

Czujnik czadu to niezbędne urządzenie w każdym pomieszczeniu, narażonym na wytworzenie się trującego gazu. Jednak warto wiedzieć, w jakich miejscach nie należy go montować, aby urządzenie odpowiednio spełniło swoją funkcję. Czujnik tlenku węgla nie wykryje zagrożenia w niewielkich przestrzeniach zasłoniętych meblami lub w ich wnętrzu. Urządzenia nie należy instalować nad zlewem i kuchenką, a także przy oknach, drzwiach lub w pobliżu kratek wentylacyjnych i otworów. Czujniki nie mogą zostać zamontowane również w brudnym, zakurzonym miejscu oraz pomieszczeniu, w którym panuje duża wilgoć. Nie należy umieszczać ich w pobliżu pojemników na odpady oraz w niewielkiej odległości od środków chemicznych.

Konsekwencje zatrucia czadem

Objawy zatrucia tlenkiem węgla to nie jedyne zagrożenie, jakie niesie za sobą przebywanie w pomieszczeniu jego wytwarzania. Czad może spowodować trwały uszczerbek na zdrowiu zatrutej osoby. Sprawia, że tlen we krwi nie jest rozprowadzany we właściwy sposób, co może doprowadzić do uszkodzenia mózgu. Tlenek węgla może spowodować także niewydolność wieńcową, wywołaną brakiem odpowiedniej ilości tlenu we krwi i mięśniu sercowym. Czad może nieodwracalnie uszkodzić ośrodkowy układ nerwowy.

Zlekceważenie pierwszych objawów zatrucia może stanowić śmiertelne zagrożenie. Wraz z rozprzestrzenianiem się czadu, złe samopoczucie nasila się do stopnia, uniemożliwiającego szybką reakcję. Apatia i senność odbierają zdolność do podjęcia kroków w celu wyeliminowania zagrożenia.

Tlenek węgla w pomieszczeniu — jakie działania podjąć?

Brak dopływu świeżego powietrza w przypadku zatrucia tlenkiem węgla może okazać się śmiertelny dla osoby zakażonej. Dlatego w pierwszej kolejności należy zapewnić dostęp do czystego powietrza osobie, która znajduje się w niebezpieczeństwie. Może pojawić się także konieczność wykonania sztucznego oddychania. Przy zatruciu czadem liczy się każda sekunda, dlatego natychmiastowe wezwanie pomocy medycznej jest niezbędne.

Podsumowanie

Tlenek węgla to bezwonny, niewidoczny dla ludzkiego oka gaz. Powstaje w wyniku niepełnego spalania i szybko rozprzestrzenia się w szczelnie zamkniętych pomieszczeniach. Zatrucie czadem powoduje uszkodzenia mózgu i może wywołać inne poważne konsekwencje zdrowotne. Skuteczną ochronę przed zatruciem tlenkiem węgla zapewnia zainstalowanie profesjonalnych czujników, które zaalarmują o zagrożeniu. Objawy, takie jak ból głowy, duszności lub osłabienie, to pierwsze symptomy zatrucia, których nie należy lekceważyć. W przypadku ich wystąpienia należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie i bezzwłocznie wezwać pomoc medyczną.

Dowiedz się więcej:

Co powinna zawierać apteczka pierwszej pomocy?

Co wchodzi w zakres pierwszej pomocy?

Reanimacja a resuscytacja — przedstawiamy różnice

Ochrona przeciwpożarowa: ewakuacja z budynku