Badania profilaktyczne pracowników – czy i jakie zmiany czekają nas w 2025 roku?

Szkolenie wstępne BHP to nie jedyny obowiązek, o którym należy pamięta przy zatrudnieniu. Każdy pracownik przed rozpoczęciem pracy powinien odbyć badania profilaktyczne potwierdzające jego zdolność do wykonywania obowiązków. Bez aktualnego orzeczenia lekarskiego pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy.

Rodzaje badań profilaktycznych

Obowiązujące przepisy wyróżniają trzy typy badań:
✔ Wstępne – dla osób nowo zatrudnionych lub przenoszonych na inne stanowiska.
✔ Okresowe – regularnie wykonywane w trakcie zatrudnienia.
✔ Kontrolne – wymagane po dłuższym zwolnieniu lekarskim.

Zakres badań zależy od charakteru pracy, a lekarz medycyny pracy może dodatkowo zlecić badania specjalistyczne, np. okulistyczne, neurologiczne czy alergologiczne.

Zmiany w badaniach profilaktycznych w 2025 roku

Ministerstwo Zdrowia zapowiada rozszerzenie pakietu badań w ramach programu „Profilaktyka 40 plus” lub nawet zamianę programu od maja na „dla pacjentów 18+”. Wstępne i okresowe badania medycyny pracy mogą obejmować dodatkowe testy:
✔ Lipidogram – ocena ryzyka chorób serca,
✔ Poziom glukozy – diagnostyka cukrzycy,
✔ BMI – wykrywanie nadwagi i otyłości.

Ponadto pracownicy będą mogli skorzystać z badań takich jak: mammografia, cytologia, PSA (w kierunku raka prostaty) czy RTG płuc. Koszty tych badań pokryje budżet państwa, pod warunkiem, że placówka medyczna przystąpi do rządowego programu.

Obowiązki pracodawców i kontrole PIP

Nowe przepisy nie zmienią podstawowego obowiązku pracodawców – nadal będą musieli wystawiać skierowania na badania oraz mieć umowę z placówką medycyny pracy. Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) będzie kontrolować, czy pracodawcy prawidłowo kierują pracowników na badania i czy dokumentacja jest zgodna z przepisami. Brak aktualnych badań może skutkować odsunięciem pracownika od pracy, a nawet mandatem dla pracodawcy.

Kiedy dokładnie zmiany wejdą w życie jeszcze nie jest pewne, natomiast warto już dziś przeanalizować swoje umowy z przychodniami i zorientować się, czy zamierzają dołączyć do rządowego programu.

Podstawy prawne:

• art. 229 ustawy z 29 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)
• ustawa 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 437)
• rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 607)

Dowiedz się więcej z artykułów:

Co powinna zawierać apteczka pierwszej pomocy?

Co wchodzi w zakres pierwszej pomocy?

Przeciwwskazania do pracy w ciąży - wszystko co musisz wiedzieć!